Tandklemmen

ergerlijk

Tandenknarsen

vervelend

Bruxisme

destructief

Tandklemmen,tandenknarsen,bruxisme?

Deze bovenstaande begrippen zijn aandoeningen die zeer onschuldig lijken, maar die zeer grote schade kunnen aanrichten aan de tanden en het gewricht. Vele mensen klemmen of tandenknarsen onbewust in bepaalde situaties.

Het wordt pas een aandoening wanneer dit gedrag niet stopt en er klachten ontstaan t.h.v. de kauwspieren, abnormale slijtage van de tanden, hoofdpijn …….

Wat is het?

Met geweld tandklemmen of over elkaar schuren van de gebitselementen, het geeft een schurend of knarsend geluid. Meestal is dit een onbewust dwanggedrag dat tijdens de slaap optreedt maar bij sommigen ook gewoon overdag. We zien het gedrag zowel bij kinderen als volwassenen (20% van de bevolking). De persoon in kwestie is zich er meestal niet van bewust en bij de jaarlijkse controle zal de tandarts abnormale tandslijtage en glazuurbarsten constateren. Soms zal een slaaplaboratorium kunnen aantonen dat het knarsen tijdens de “trage slaapfase” gebeurd en niet in de “droomfase”.

Oorzaken

Een gerichte of specifieke oorzaak bestaat niet. De kaakvorm,tandstand en tandplaatsing is geen oorzaak van tandknarsen of klemmen. Bepaalde storende contacten (prematuur contact = te hoge vulling na tandartsbezoek) kunnen wel een oorzaak zijn. Sommigen zijn er van overtuigd dat nachtelijk knarsen een slaapstoornis zou zijn, met een link naar zenuw en hersencentra.

Factoren:

Erfelijkheid
Stress en persoonlijkheidskenmerken spelen een rol,maar niet de hoofdoorzaak .Voor perfectionisme, agressief of angstig gedrag als oorzaak van tandenknarsen zijn geen harde bewijzen gevonden.
Rokers hebben dubbel zoveel kans om te knarsen
Overmatig alcoholgebruik
Medicijngebruik (Antidepressiva, Prozac)
Overmatig koffiegebruik
Druggebruik (amfetamines, cocaïne)

Gevolgen

Snurken en tandknarsen bepaald voor partners de kwaliteit van hun nachtrust, dus storend. Dit onbewuste nachtelijk tandenknarsen en klemmen zorgt ook voor een aantal nadelige gevolgen voor gebitselementen en kaken.

Abnormale tandslijtage
Afbraak van tandglazuur en vullingen
Bij zwaar gerestaureerde tanden: kroon en/of wortelbreuk met pijnsymptomen
Abnormale tandmobiliteit
Bij tand-implantaten kan bot rond het implant verdwijnen en breuk van implant veroorzaken
Kaakspieren worden overbelast, verstrammen, geven een beperkte mondopening, geven zwelling
Gewricht zal overbelast worden, zwelling, ontsteking
Hoofd en halsspieren geven een hoofdpijngevoel
Slechte nachtrust met hoofdpijn bij ontwaken

Therapie

Bruxisme is niet geneesbaar maar wel behandelbaar. Tandschade en glazuurschade moet verder voorkomen worden en behandeld om geen elementen verloren te laten gaan.

Beschermplaatje,opbeetplaat of drummschiene

Bij overdreven beschadiging van de tanden kan er ’s nachts een beschermplaatje, splint, opbeetplaat of drummschiene gedragen worden. Dit word individueel op maat gemaakt uit harde of zachte kunststof en dient in feite om onder en bovenkaak (tanden en gewricht ontlasten) van elkaar te scheiden. Dit is echter een therapeutisch hulpmiddel. Bij niet meer dragen zullen de klachten terugkomen. Bij het jaarlijks mondonderzoek zal men de splint ook controleren en desnoods vernieuwd worden. Er bestaan ook confectie beschermplaatjes, maar over de therapeutische waarde en de veiligheid ervan is niet veel geweten, vermits er geen opvolging gebeurd.

Geneesmiddelen

Er bestaan geen geneesmiddelen als oplossing voor een gedragsprobleem. Experimenteel worden geneesmiddelen die de ziekte van Parkinson behandelen ook in extreme bruxeer en tmj (temporo-mandibulair joint) problematiek gegeven. Soms worden spierverslappende geneesmiddelen en antidepressiva gegeven. Deze laatste groep kan echter de problematiek nog erger maken.

Ontspanningstechnieken

Relaxatietechnieken, stress-reducerende technieken, slaaptherapie, zelfhypnose, yoga zijn het middel om de onbewuste destructie een halt toe te roepen. Bij geblokkeerde,overbelaste spieren en gewrichten, zal zeker onder begeleiding van een kinesist,therapie moeten gevolgd worden. Er kan een trainingsschema opgemaakt worden.