Tandartsenpraktijk Wuyts Patrick - Beukenlei 52 - 2960 Sint-Job-in-’t-Goor - T: 03 636 41 41 - assist@beukenlei.be - ameloperfecta@telenet.be

Lachgas sedatie

Inhalatie Sedatie

Inhalatie sedatie , lachgas,relatieve analgesie ,nitrous oxide ,N²O-O², deze woorden spreken meer tot de verbeelding dan welke andere sedatie techniek dan ook .

Wat is het ? Wat doet het ?

Nitrous oxide ( N²O ) is een gas dat kleurloos, reukloos, smaakloos en niet irriterend is. Je kan het gewoon inademen. De man die het ontdekte en het op zichzelf toepaste, Humphry Davy ( 1778-1829 ), gebruikte het gas door zelftoediening voor tandpijn en een tandvleesinfectie. Het verdoofd de pijn en induceert een zeer aangenaam en euforisch gevoel . Men krijgt een lichtheid in het hoofd en begint soms spontaan te lachen.

Hoe werkt lachgas?

Vandaag weten we dat puur N²O, slechts voor een zeer korte periode gegeven kan worden. Wegens een gebrek aan zuurstof in 100% N²O leidt dit naar bewustzijnsverlies en verstikking. Daarom gebruiken we in de tandheelkunde een gasmixer die zuurstof O² en N²O ( lachgas) mengt , met een maximale verhouding van 50% voor N²O. Dit stelt in staat om deze behandeling voor een langere periode aan te houden. Het gas heet nu N²O-O² en is meestal tijdens de behandeling in een verhouding van 70% O² en 30% N²O.

Afhankelijk van het mengsel en de lengte van toediening kan men 4 niveau’s van sedatie, lichamelijk en geestelijk ondervinden :

1. Een tintelende sensatie in de armen en de benen of een vibratie gevoel (parasthesie), onmiddellijk gevolgd door:

– een warmte gevoel en
– een gevoel van welbehagen, euforie en/of een zwevende sensatie.

2. Soms kan het, dat bij een zwaardere sedatie er een soort constant elektronisch geklop te horen is.

3. Wanneer er nog een diepere sedatie optreedt ,kan er een overgang zijn naar inslapen, moeilijk de ogen open houden of spreken (dromen kan intreden ).

4. Wanneer er misselijkheid of braakneiging optreedt, is men duidelijk overgesedeerd.

Steeds zal men verbaal in contact blijven met de patiënt en bij tekenen van onbehagen de concentratie N²O verlagen of kan de patiënt het neusmasker verwijderen. Daarom is het noodzakelijk dat men in de 3 eerste fazen blijft van de sedatie. De hoeveelheid N²O kan ook verschillen bij een zelfde patiënt van behandeling tot behandeling.

Op welke manier chemisch N²O op ons systeem werkt is nog onbekend , er zijn een aantal mechanismen die samenwerken, met name onderdrukt het alle vormen van gevoel zoals horen, voelen, pijn en sommige emotionele centra in de hersenen.

Voordelen

– 100 % lachgas werkt zeer snel ,binnen de 20 seconden en de relaxatie en pijnbestrijdende effecten treden binnen de 2 à 3 minuten op.
– De diepte van de sedatie kan van moment tot moment bijgestuurd worden en werkt onmiddellijk, terwijl dit bijvoorbeeld met narcose onmogelijk is.
– Andere sedatie technieken pillen, injecties werken voor een specifieke tijd en specifieke plaats en moeten volledig uitwerken,deze kunnen niet bijgestuurd worden.
– Er is geen ” kater ” effect, na het stoppen van de toediening is het gas binnen 2 à 3 min. geëlimineerd uit het lichaam, is de patient “streetfit” en hoeft geen begeleiding.
– Door dat de practicus de gastoevoer zelf kan regelen spreekt men over titratie, wat niet met orale sedativa kan.
– Doordat de pijn onderdrukt zal worden, kan er gemakkelijk lokaal verdoofd worden, zelfs voor zij die “naaldangst ” hebben .
-Inhalatie sedatie is zeer veilig, het heeft zeer weinig neveneffecten en geen invloed op hart, longen, lever, nieren of hersenen.
– Inhalatie sedatie blijkt ook zeer effectief te zijn om het effect van braken uit te schakelen of te minimaliseren.
– Er is geen allergie voor N²O bekend ,zelfs personen die epilepsie hebben, leverziekten, hartproblemen, diabetes en zelfs cerebrovasculaire problemen, kunnen behandeld worden.

Nadelen

– Sommige personen voelen zich niet comfortabel met de effecten van lachgas ( meestal angst over het verlies van de controle en braakgevoelig , waarschijnlijk door oversedatie ) .Wanneer je zeer braakgevoelig bent ,is het aan te raden om ongeveer 4 uur voor de afspraak een eenvoudige maaltijd te nemen . Indien dit niet mogelijk is ,zorg dan wel dat de maag niet volledig leeg is voor de behandeling . Normaal heeft men een gasconcentratie van 70% O² en 30% N²O , vanaf 45% N²O komen er braakreacties .
– Een zeer klein aantal mensen kunnen niet dmv lachgas gesedeerd worden
– Wanneer er een neusobstructie is ( verkoudheid, mondademer, claustrofobisch ) dan is het ook niet mogelijk om gesedeerd te worden
– De grootste nadelen van de lachgassedatie zijn echter voor het tandheelkundig team dat continu in de gasatmosfeer zit. Zij kunnen ademhalingsproblemen ontwikkelen . De kosten van gassen en apparatuur zijn hoog en er is momenteel geen terugbetaling voorzien ,tenzij in een extra tandheelkundig verzorgingsplan .Nochtans is de behandeling goedkoper dan narcose .
– Vermits de patient tijdens de inhalatie sedatie deze mee met de practicus monitort mag de patient niet te jong zijn, moet mondig zijn . dus jammer genoeg valt deze behandeling voor een aantal mensen met een beperking weg .

Toediening

foto7matrxmixerMDMkopieDe apparatuur is zeer simpel:

  • een gasfles O² en een gasfles N²O
  • enkele slangen naar een gasmengtoestel (mixer) en een neusmasker
  • een aspiratie toestel om de uitgeademde lucht weg te voeren

Enkele meters zorgen voor de therapeut om de controle over de toegediende gassen te houden.

double mask

De patient zal op een normale manier in en uitademen maar via het neusmasker de gassen toegediend krijgen. Zeer simpel en comfortabel.

Contradicties

Er zijn niet veel contraindicaties, slechts enkele :

– MS
– emphyseem
– eerste trimester van de zwangerschap

Is lachgas voor mij geschikt?

Er zal altijd een proefsessie inhalatie sedatie gepland worden voor er een tandheelkundige sessie zal plaats vinden.